Waarom is het zo moeilijk goed te zijn voor onszelf? Deze vraag houdt mij bezig. Waarom worden we terughoudend wanneer het gaat om zelfzorg: stilvallen, mediteren, sporten, een goede levenshygiëne onderhouden … Waarom hebben we de neiging, als we niet waakzaam zijn, gemakzuchtig en passief te worden? Waarom botsen we op zulke sterke weerstanden wanneer het gaat om goed voor onszelf te zorgen?
Dit artikel werd vertaald uit het Frans en is geschreven door collega Marie-Pierre Noguès-Ledru, medewerkster PRH-France.
In je werk verdrinken terwijl je lichaam om rust schreeuwt. Vet en suiker eten terwijl je weet dat het schadelijk is voor je lichaam. Niet naar bed geraken terwijl je uitgeput bent. Niet kunnen stilvallen terwijl je al ondervonden hebt dat meditatie je goed doet. Of omgekeerd: een hoop uitvluchten zoeken om niet te gaan sporten terwijl je goed weet dat fysieke inspanning onmisbaar is voor een gezond evenwicht.
Soms belet gebrek aan ervaring je je over te geven aan wat evident is. Zolang je niet geproefd hebt van de voordelen van sporten, heb je mooi praten dat sporten gezond is, maar zegt het je niks. Meestal echter hebben we al ondervonden wat goed voor ons is. Maar ondanks alles dooft onze vastberadenheid uit. Na enkele keren te hebben gejogd, slaan we een keertje over, en ook de volgende keer doen we niet mee, tot we het joggen uiteindelijk opgeven.
Een gelijkaardig scenario doet zich vaak voor op het einde van een PRH-cursus. Je gaat vol levenskracht en gesterkt naar huis, met duidelijke doelstellingen voor ogen: jezelf een tijd van zijn gunnen; momenten vrijmaken om te analyseren; je huis opruimen… en vervolgens nemen ons dagelijkse leven en onze routine het weer over van onze goede voornemens.
Wat gebeurt er toch in ons? Ieder kent wel dit innerlijk gevecht tussen de krachten van het leven en de gewoonte, tussen het functioneren en vooral het ‘overgeërfde’ disfunctioneren uit onze geschiedenis. Als kind hebben we niet echt geleerd te luisteren naar onze behoeften, ons lichaam te respecteren, zorg te dragen voor onszelf. Nog minder heeft men ons leren luisteren naar onze diepe motivaties om te kiezen en te handelen. Waarom zou ik voor mezelf zorgen als ik mezelf niet de moeite waard vind? Met mezelf bezig zijn is egoïstisch!
Af en toe stilvallen of gezonder gaan eten zijn niet makkelijk als de actie of de chocolade een innerlijke leegte moesten opvullen. Wat zou er kunnen gebeuren als ik echt zou veranderen? Het onbekende boezemt vaak angst in, ook al staat ons geluk op het spel.
En dan? Wat doe je dan? Berusten of je laten gaan in een schuldgevoel? Liefst niet! Enkel welwillend zijn tegenover jezelf kan een deur doen opengaan. “Vrijheid wordt slechts millimeter per millimeter bereikt”, zegt een Koreaanse monnik*. De weg is lang en steil. We kunnen dus beter mild zijn voor onszelf.
Richt je op haalbare doelstellingen zodat je niet ontmoedigd raakt. Aanvaard in alle nederigheid je falen, zonder jezelf te veroordelen. Tracht te begrijpen wat je heeft doen struikelen om het de volgende keer anders aan te pakken. En sta vooral stil bij je diepe motivaties die verankerd liggen in het hart van je wezen: “Wat wil ik doen met mijn leven?”. Ieder heeft zijn antwoord. Welk is het jouwe?
*Trois amis en quête de sagesse, van Christophe André, Alexandre Jollien en Matthieu Ricard