‘Dank aan Tom Waes en de programmamakers van ‘Kalm Waes’ omdat ze het fenomeen ‘stress’ in de kijker zetten. Maar ze maakten echter een grote, in onze cultuur ingebakken denkfout door het fenomeen volledig te psychologiseren en de verantwoordelijkheid om kalmer te worden helemaal bij het individu te leggen’, schrijft Erika de Crom. ‘Stress is geen probleem van vele mensen afzonderlijk. Het is de maatschappij die ons druk oplegt en daar moeten we ook naar kijken. Wat speelt er zich af rondom Tom?’
Dit opiniestuk van onze directeur, Erika De Crom, werd op zondag 29 september 2024 gepubliceerd op Knack Online.
De afgelopen weken volgden ruim een half miljoen Vlamingen ‘Kalm Waes’. En op 1 oktober start weer de 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid. Zowel de tv-reeks als deze 10-daagse zijn topinitiatieven die mee het belang van onze psychische gezondheid uit de taboesfeer halen.
Maar stress, burn-out en depressie zijn geen zuiver persoonlijke fenomenen. Het zijn symptomen van een heuse maatschappelijke crisis. Stress is volgens de WHO zelfs dé epidemie van de 21e eeuw. Ook bij PRH – Persoonlijkheid en Relaties stellen wij vast dat steeds meer mensen handvatten zoeken om het hoofd te bieden aan de enorme druk waaronder ze gebukt gaan. Onze medewerkers gaan met hen op zoek naar hun persoonlijke veerkracht, hun ondersteunend relatienetwerk en naar middelen voor de juiste zelfzorg. We geven hun veerkracht zo een boost.
Maar daartoe beperken we ons niet. We ‘ontschuldigen’ ook. Dat onze cliënten kampen met stress ligt immers voor een groot deel aan de samenleving die subtiel en minder subtiel een veelheid aan normen oplegt. We worden verondersteld onze individuele vrijheid te benutten en zelf te zorgen voor een gelukkig en succesvol leven. Dat succes en geluk moeten we niet enkel vinden in een zelf opgebouwde carrière, maar we moeten ook geslaagde kinderen hebben met veel hobby’s, quality time beleven in de Ardennen, een gaaf uiterlijk en een gezond, afgetraind lichaam hebben. We moeten tussendoor de juiste boeken hebben gelezen en films hebben gekeken en dit alles delen op onze socials.
Tom, laat ons met z’n allen niet te kalm blijven onder het feit dat wij als burgers van deze ratrace maatschappij verschrikkelijk onder druk staan. Onze individuele vrijheid en onze welvaart zijn een fantastisch goed. Maar de klepel is doorgeslagen. We betalen een te hoge prijs. We gaan met zijn allen gebukt onder de druk om gelukkig te zijn en dat geluk helemaal zelf te maken. We geloven dat we helemaal zelf onze veerkracht moeten versterken met yoga, ijsbaden, gezonde voeding, beweging, meditatie, stilte en afzondering. We zijn gaan denken dat wij zo in staat moeten zijn om zelf het hoofd te bieden aan de ratrace, aan planlast, aan de druk van sociale media, aan FOMO, burn-out en al hun broers en zusjes.
Stress en aanverwante fenomenen zijn niet enkel persoonlijke en niet enkel psychische problemen. Integendeel, ze vormen één van de grootste maatschappelijke problemen van deze tijd. En zo moeten ze ook benaderd worden. Door de media, door politici en door ons allemaal. Het systeem kraakt en wij kraken niet zozeer onder een persoonlijk gebrek aan veerkracht. Nee, we kraken met z’n allen onder de druk van het falende systeem. Het huidige systeem en waardenkader zorgt niet voor ons. Het doet ons integendeel als mens tekort.
Dus, Tom, waarom geen vervolg onder de titel: “Rondom Tom”? Richt de camera op de samenleving rond jou die je naar een blokhut doet snakken. Benader het fenomeen als een gezamenlijk, maatschappelijk probleem waar we samen antwoorden op te zoeken hebben.
Erika De Crom, directeur van PRH – Persoonlijkheid en Relaties
