Je kinderen iets ontzeggen: het is niet makkelijk en eindigt vaak in gekibbel. We kennen het allemaal. Maar hoe pak je het dan wel aan?
“Door even stil te staan bij waarom we grenzen trekken”, zegt vormingswerker Martine Andries. “Dat is uit liefde en zorg voor ons kind en zijn behoefte aan veiligheid. Als je daarvan vertrekt, gaat je kind dat voelen.”
Bij bedtijd, bij het eten, bij het kiezen van kleren, in de winkel en later als het gaat over het gebruik van de gsm, over al dan niet uitgaan,... Momenten waarop de strijd losbarst. Kinderen proberen hun zin te krijgen en ouders weten niet altijd hoe hiermee om te gaan. Grenzen trekken is een heel karwei en geeft vaak een slecht gevoel. Maar het is part of the job, weet Martine. Zij geeft regelmatig de PRH-cursus ‘Mijn kinderen helpen om zichzelf te worden’.
Hebben kinderen grenzen nodig om zichzelf te worden?
Martine: “Een kind kan je vergelijken met een zaadje of bloembol. Het heeft alles in zich om te groeien, maar daar is wel grond, licht en water voor nodig. Een kind heeft een aantal natuurlijke behoeften zoals de behoefte om graag gezien te worden, om zichzelf te leren zijn, om begrepen te worden, enzovoort. Grenzen vormen ook een deel van die behoeften. Zonder grenzen wordt een kind enorm onzeker. Het vraagt er soms zelf naar als die grenzen niet getrokken worden: ‘moet ik niet gaan slapen?’. Dat duidt op een behoefte aan structuur. Het kind wil weten wat er komt, wat er van hem verwacht wordt. Dit geeft een gevoel van veiligheid en dat is onmisbaar voor zijn groei.”
Dat besef maakt het misschien makkelijker om streng te zijn als het moet?
Martine: “Absoluut. Maar wat nog meer helpt in de gehele opvoeding, is om in ruime zin stil te staan bij die natuurlijke behoeften van je kind, bij zijn kwaliteiten en mogelijkheden. Dat is wat we op de cursus doen, grenzen trekken is er maar een deeltje van.”
Hoe pak je dat aan?
Martine: “De cursisten hebben om te beginnen een foto bij en eventueel andere zaken die hen met hun kind verbinden. Ze krijgen verder een kader van wat belangrijke behoeften zijn van een kind en ze gaan dan voor zichzelf na of ze die behoeften erkennen en hoe ze daaraan beantwoorden in de opvoeding van hun eigen kind. Het is niet aan PRH om te zeggen hoe ze hun kind moeten opvoeden. Ik heb ooit zelf de cursus gevolgd met mijn man en wij kwamen uit op andere manieren van omgaan met de behoeften van onze dochters. Dat was heel verrijkend. Je leert trouwens ook veel van de ervaringen van de andere deelnemers.”
De cursus doet dus vooral stilstaan bij je eigen aanpak?
Martine: “Ouders kennen hun eigen kind het best. PRH brengt hen vooral terug bij hun intuïtie, want die zit meestal juist. In de dagelijkse realiteit en de bijhorende ‘wedstrijd’ tussen ouder en kind word je wel eens onzeker en weet je het even niet, raakt het ondergesneeuwd, maar diep binnenin ken je je kind en weet je meestal hoe het aan te pakken. Daar geraak je weer bij in die vijf dagen en je komt tot meer inzichten van wie jouw kind precies is, wat wezenlijk voor hem belangrijk is, binnen een theoretische omkadering.”
Dus onze onzekerheid, daar is eigenlijk geen reden toe?
Martine: “Eigenlijk niet, al worden we natuurlijk op de proef gesteld, zeker wanneer onze kinderen hun puberteit doorlopen. Als je in de liefde voor je kind kan stappen, dan gaat het dat ook voelen. Dan ervaart het een ‘neen’ niet als een militair bevel, maar als iets dat jij uiteindelijk goed bedoelt omdat je het beste voor hebt met je kind. Andersom mag je niet vergeten dat die strijd en het protest ook hoort bij het onafhankelijk worden van je kind, het is dus ook iets positiefs.”
“Weet je, als je puber dwarsligt, kan dat heel ontwrichtend aanvoelen, het lijkt alsof hij of zij alle waarden wegsmijt die je in de opvoeding hebt gelegd. Dat moeten we leren loslaten en durven terugvallen op het vertrouwen dat we in ons kind hebben dat het wel weer goed komt. Onze kinderen mogen hun eigen weg gaan. De profeet Kahlil Gibran zei het zo: ‘Onze kinderen zijn onze kinderen niet. Zij zijn de zonen en dochters van ’s levens hunkering naar zichzelf.’”
We mogen misschien wat milder zijn voor onszelf?
Martine: “Ja, we doen allemaal ons best. Ik zou zeggen: blijf gewoon werken aan je eigen ontwikkeling. Dat is het grootste cadeau dat je je kinderen kan schenken.”
